EN DRAMATİK GALİBİYET
EN DRAMATİK GALİBİYET
Ukrayna futbol tarihinde buruk ve hüzünle hatırlanan bir öykü. Daha
çok Dinamo Kiev camiasını ilgilendirir. Adından ‘’ölüm maçı’’ diye söz edilen,
II. Dünya savaşı zamanında Nazilere karşı oynanmış, bir nebze var olma
mücadelesi, bir futbol maçından çok daha ötesi…
Zamanımızda efsane diye hatırlanan müsabaka, II. Dünya
savaşı sırasında işgalci Naziler ve Dinamo Kiev takımı arasında gerçekleşir. Andy
Dougan bu olayı araştırıp bizler için kitap halinde getirerek, ‘’Dinamo:
Kiev'in Onurunu Savunuş’’ isimli bir eser sunmuştur futbolseverlere. Hikâyeye
göre, bir grup Dinamolu oyuncu ve Lokomotiv Kiev’den de üç oyuncu dahil ederek,
FC Start adında birtakım kurarlar. Böylece o dönem bulunan Kiev ligine dahil
olurlar. Bu ligde işgalci takımlar da mevcuttu tabii ki…
Kurulan FC Start takımı, rakip tanımayan bir performans
gösterir. Mağlup ettikleri rakipler arasında, Nazilerin müttefiki olan Macar ve
Rumenlerin arasından kurulan takımlar da vardır. Nazilerin de iyi bir takımı
mevcuttu; Alman hava kuvvetlerinden Flakelf. Bu müsabaka, adeta ülkenin en
büyük derbisi havasında merakla bekleniyordu. Maç beklendiği gibi heyecanlı
geçmez çünkü FC Start Flakelf’i 5-1 gibi ezici bir skor ile bozguna uğratır ve
Ukraynalıları gururlandırır.
Sonuçta işgalcilerin takımı mağlup oluyor, tabii ki
hazımsızlık doğacaktı. Yenilen pehlivan güreşe doymaz misali, üç gün sonra bir
maç daha talep ederler. Üstelik bu maçın hakemliğini Schutzstaffel, yani Hitler'in kişisel
muhafızlığını yapmak üzere kurulan birlikten biri yapacaktı. Tam bir saçmalık! Taraflı
hakeme rağmen FC Start durdurulamaz, bu sefer 5-3 gibi net bir skor ile galip
gelirler.
Aslında onların çileden çıkması mağlubiyetler yüzünden değil,
maç içerisindeki bir enstantane. Ukraynalıları gururlandıran oyunculardan biri
Aleksey Klimenko, kaleciyi çalımladıktan sonra çizgiye kadar gelip golü atmaz,
dönüp topu orta sahaya doğru sertçe vurur. Sokak tabiriyle ben boş kaleye gol
atmam demiş adeta ama aciz duruma düşürdüğünü gören Naziler daha da
sinirlenmişti…
Rusların tezine göre, maalesef FC Startlı oyuncular maç
bitimi kurşuna dizilir. Başka kaynaklar da mevcut. Maçtan birkaç gün sonra FC
Start oyuncularının çoğunu gözaltına alırlar. Sorguya çekenler de Naziler
olduğuna göre adil ve merhametli olmayacakları açık. Aralarında, takımdaki
direnişin sembolü Klimenko’nun da bulunduğu oyuncular ağır işkencelere maruz
kalmış ve 24 Şubat 1943 tarihinde infaz edilmiştir. Anlatılanlara göre
ölümlerine sebep maçlar değil toplu katliamlar. Hayli acı bir son… Kim bilir;
belki de sevindirdikleri insanları görünce, gözleri açık göçmemişlerdir ebedi
hayata.
II. Dünya savaşı bitimi Sovyetlerin galip Almanların mağlup
olmasından sonra, efsane FC Start takımının Nazilere karşı sahadaki bu
başarısı, dilden dile daha da mübalağa edilerek dolanır ve Nazi zulmüne karşı
bir sembol olarak gösterilir. Hatta 1965 yılında, Naziler tarafından
öldürüldüğü söylenen oyuncular için cesaret madalyaları sunulmuştur.
Hayatta kalanlar da olmuş. Onlar da savaşta gösterdikleri
mücadeleden ötürü madalya almıştır. 1971 yılında bu konu ile alakalı anıt da
dikilir. Hatta karşılaşmaların oynandığı Zenit stadyumunun ismi Start olarak
değiştirilir. Yalnız savaş sonrasında hayatta kalan FC Start oyuncularının,
uzun bir süre ‘'işbirlikçilik şüphesiyle takip altına alındığı’’ gerçeği de söz
konusu…
Bu efsaneden o kadar çok bahsedilir ki Sovyetler birliği
sınırını aşar! Macar yönetmen Zoltan Fabri, 1962 yılında "Ket Felido a
Pokolban" (Cehennemde İki Devre) adında, efsane olaydan esinlenerek Macar
oyuncuların Nazilere karşı ölümüne yaptıkları maçı konu edinmiştir. Bu film
aynı zamanda II. Dünya savaşı ile futbolu birleştiren bir yapıttır. Filmin
ikinci kısmını youtube üzerinden bulabilirsiniz lakin ilk kısmına ulaşamadım. Türkçe
alt yazı mevcut. Onodi isimli oyuncu ön planda. Neyse izleyecekseniz spoiler
vermeyeyim. Umarım iyi aktarabilmişimdir. Saygılar sevgiler…
Yorum Yap